Vào một buổi sáng tháng Tư đẹp trời, chúng tôi đã vượt qua chặng đường hơn 100 km để đến thăm Nhà tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ - hay còn gọi là Nhà bảo tàng nghĩa tình đồng đội của nhà ngoại cảm Vũ Thị Minh Nghĩa tại xã Hòa Long - Thành phố Bà Rịa - Vũng Tàu.

Đoàn chúng tôi có mặt hôm nay là các doanh nhân của Bách gia Trăm họ và của Câu lạc bộ con em tình báo biệt động Sài Gòn (CETB - BĐ) đã đến tri ân và tỏ lòng biết ơn sâu sắc những người chiến sĩ cách mạng, những anh lính Bộ đội Cụ Hồ đã anh dũng hy sinh vì dân, vì nước trong công cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ Quốc Việt Nam thản yêu. Tại đây, chúng tôi đã may mắn được gặp và lắng nghe nhiều câu chuyện vô cùng cảm động từ cô Vũ Thị Minh Nghĩa hay còn gọi là nhà ngoại cảm Năm Nghĩa - người đã dành thời gian gần một nửa cuộc đời để đi tìm và đưa hài cốt các anh hùng liệt sĩ trở về với đất mẹ, quê hương. Hơn 20 năm trôi qua, nhà ngoại cảm Năm Nghĩa là người phụ nữ luôn đăm đắm, lặng lễ, vượt qua bao gian truân, vất vả để đi tìm mộ và hài cốt cho các anh hùng liệt sĩ còn gửi lại thân xác nơi chiến trường.

Trong tiếng nhạc trầm hùng Hồn Tử sỹ đang chiêu cảm hương linh của các anh, các chị, trước án hương thơm của Nhà tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ linh thiêng này, chúng tôi cùng nhau thắp nén nhang thơm để tưởng nhớ các anh. Chúng tôi lắng nghe những lời chia sẻ từ tận đáy lòng của cô Năm Nghĩa về những tháng ngày khốc liệt nhưng cũng rất đỗi tự hào của hàng triệu triệu những người con ưu tú đã hy sinh anh dũng vì nền độc lập hòa bình, thống nhất non sông trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ xâm lược, bảo vệ đất nước. Chúng tôi vô cùng khâm phục, nể trọng người phụ nữ có tấm lòng Bồ Tát đang hiện diện trước mặt chúng tôi và thật sự may mắn hơn bao người khi đã được nghe chính cô Năm Nghĩa kể lại và lột tả hết tinh thần yêu nước, quả cảm của những người con đất Việt đã anh dũng hy sinh vì dân, vì nước và quá trình Cô đã đi tìm hài cốt của đồng đội ở chiến trường trong suốt thời gian qua.

Nhà ngoại cảm Năm Nghĩa

 Cô Vũ Thị Minh Nghĩa sinh ra và lớn lên ở quê lúa xã Thái Sơn, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Đang phơi phới ở lứa tuổi mười tám, đôi mươi, nhưng không thể cẩm lòng trước cảnh đất nước bị bọn đế quốc xâm lược, Cô đã tình nguyện đi bộ đội để đóng góp sức lực của mình tham gia bảo vệ đất nước. Cô đã từng đồng cam, cộng khổ cùng với các chiến sĩ ngày đêm ở nơi chiến trường khốc liệt, được chứng kiến tận mắt biết bao tấm qương anh dũng hy sinh không tiếc tuổi xuân của đồng đội mình, được tận tay đào, chôn những người đồng đội thân yêu của mình đã ngã xuống, trong nước mắt lưng tròng, thương xiết khôn nguôi, và càng căm thù cao độ bọn xâm lược.

Chiến tranh kết thúc, cô Năm Nghĩa và nhiều đồng đội đã may mắn được sống và trở về với đời thường, được hưởng bầu không khí hòa bình, độc lập, tự do, dược cùng với những người thân yêu trong gia đình chăm lo xây dựng cuộc sống hạnh phúc. Nhưng trong cô luôn đau đáu và không lúc nào là không tưởng nhớ đến những người dồng đội của mình đã hy sinh anh dũng bỏ xác ở chiến trường, nhưng chưa tìm được hài cốt, chưa được về với gia đình, quê hương, ngay cả người thân – anh trai của cô đã hy sinh tại nhà tù Phú Quốc mới đây cũng mới tìm dược. Rồi cứ mỗi đêm về, hình ảnh, lời nói của vong hồn các chiến sỹ còn lang thang nơi mặt trận rừng sâu, núi thẳm cứ văng vẳng bên tai và hiện diện trước mặt mình..., lòng cô trằn trọc, đau đáu..., không sao ngủ được. Cô đã tìm hiểu chuyện trò với vong linh của các anh, các bạn và Cô quyết tâm dồn hết trí lực và tiền bạc để tìm, đón các anh trở về.

Chiến tranh tàn khốc đã diễn ra trên cả 3 miền: Bắc, Trung, Nam của đất nước. Tại chiến trường miền Đông Nam Bộ - là nơi chúng tôi đang đứng, rồi chiến trường Tây Nguyên, chiến trường miền Trung Nam Bộ, dọc đường Trường Sơn cứu nước,... cho đến chiến trường ở hai nước bạn: Lào, Căm-pu-chia... Nơi nào có người chiến sĩ bộ đội Việt Nam ngã xuống, là nơi đó sẽ còn có những người chưa được trở về nhà, về quê hương và chắc chắn những nơi đó đã in dấu bước chân của cô Năm Nghĩa dến đây để tìm dồng đội.

Đã hơn 20 năm nay, cô Năm Nghĩa tự nguyện, lặng lẽ di tìm mộ và hài cốt liệt sỹ, Cô sống cùng với các di vật từng chôn theo người đã chết và ăn ngủ cùng với các linh hồn liệt sĩ. Khi tìm dược hài cốt các chiến sĩ, Cô đều đem hài cốt và những di vật của họ về trưng bày, thờ cúng trong nhà mình. Khi tìm được thân nhân của gia dình nào, ở đâu, Cô đều báo cho họ và các cơ quan, chính quyền đến long trọng đón rước các anh trở về.

Tuy nhiên, trong quả trình đi tìm mộ liệt sỹ, Cô đã ngày một lớn tuổi, sức khỏe có hạn, nên Cô Năm Nghĩa không thể mang hết tất cả các di vật của các anh về dược. Những chiếc áo, chiếc cúc áo, cây bút, chiếc lược, bát dùng ăn cơm, bi đông, tăng, võng,máy ảnh, ăng gô, lập là, đèn pin, dép cao su, lọ pi ni,xi lin… có cả những di vật được khắc tên của những người chiến sĩ, trong số đó Cô còn tìm được 9 cây đinh đã đóng vào ngực của liệt sỹ Trần Ngọc Thành, đơn vị hậu cần 82. Ngôi nhà của cô Năm Nghĩa tự bao giờ đã dân trở thành Bảo tàng nghĩa tình đồng đội, cứ ngày một, ngày một di vật được tìm thấy và mang về đây trưng bày nhiều hơn, nhiều hơn. Hiện nay, tại đây, Cô đang lưu giữ danh sách họ tên và thờ cúng tới 26.000 liệt sỹ, với trên 5.000 di ảnh và di vật mà Cô Nghĩa đã trực tiếp tìm được trong mấy chục năm qua.

Mỗi một di vật cô Năm Nghĩa đã tìm được và mang về trưng bày ở Nhà Bảo tàng này, đều là mỗi một câu chuyện khác nhau và vô cùng cảm động, trân trọng về cuộc đời người lính. Được tận mắt nhìn thấy các di vật còn lại của các chiến sỹ, trên khóe mắt chúng tôi, ai cũng thấy cay cay, dâng trào.Và không trào dâng sao được khi giờ đây chúng tôi đều đã có cơm no, áo đẹp, được sống trong một đất nước hòa bình, độc lập, tự do. Đánh đổi để có được cuộc sống hạnh phúc này, biết bao các anh đã ngã xuống để bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, nhiều thân xác các anh chưa có điều kiện tìm được, còn để lại nơi rừng sâu, núi thẳm, chờ ngày chúng ta đón các anh trở về với đất mẹ.

Bước chân của cô Năm Nghĩa dã in dấu trên khắp các vùng rừng: Tánh Linh, Mã Đà, Trị An, núi Bể, Mây Tàu, Chứa Chan, Núi Dinh... có chuyến di của Cô kéo dài tới 5- 6 tháng trời. Chỉ riêng trong hai năm 2001 - 2002, cô Năm Nghĩa đã tìm dược 424 bộ hài cốt, còn những năm 2008 - 2009, Cô đã phối hợp với Đội K92 tìm được tới 1.499 hài cốt ở Phú Quốc và nhiều nơi khác.

Chúng tôi xúc động hỏi cô: “Làm sao cô có thể xác định được hài cốt các chiến sỹ ở đâu để mà đào tìm? và làm sao Cô biết được những đồng chí có về đúng với gia đình của mình hay không? Cô Nghĩa cho biết: Lúc đầu thì rất khó và chưa hề có kinh nghiệm. Tuy nhiên, khi ngửi thấy mùi quế theo hướng gió, bằng khả năng ngoại cảm của mình, Cô bước theo mùi hương quế dẫn đến địa điểm các chiến sỹ đang nằm ở trong rừng, và Cô bất chợt nghe được tiếng nói: “Đồng chí dừng lại đi, tôi đang nằm dưới chân đồng chí đây, cánh rừng này có 50 đồng chí, hãy tìm và đưa họ về nhà nhé. Khi tôi tìm được đồng chí tên Thái, thì lại được chỉ tìm đến đồng chí tiếp theo”. Và rồi cứ như thế, Cô đã lần lượt tìm được rất nhiều đồng đội nơi chiến trường, trong đó có những chiến sỹ cho biết rất chi tiết khi đọc họ tên và số điện thoại của người thân”

Quá trình trao - nhận lại hài cốt các liệt sỹ được đảm bảo rất chặt chẽ, chu đáo và an toàn, khi gia đình các liệt sĩ đến nhận hài cốt. ADN của các đồng chí đều đã được gia đình mang đi thử, có giấy xét nghiệm trùng khớp ADN rồi sau đó gia đình đến  đón rước di hài các anh trở về nơi quê nhà, một nơi an nghỉ ấm áp cuối cùng. Khi nhận lại hài cốt các chiến sỹ ấy, các gia đình không khỏi cảm giác nghẹn ngào và xúc động, sau bao nhiêu năm, cha,

chồng, con, anh, em của họ lại có thể được đoàn tụ với gia đình, với quê hương. Đây là những bằng chứng khoa học đã được khẳng định và đã được hiện diện tại Nhà tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ của cô Năm Nghĩa tại Bà Rịa - Vũng Tàu. Vào các ngày thường cũng như ngày Rằm, mống Một hàng tháng, đã có rất nhiều đoàn, cá nhân trong và người nước ngoài dến đây thắp hương, tưởng niệm, tri ân các chiến sỹ anh hùng của chúng ta. Người dến tri ân và tưởng niệm sẽ có dịp chiêm ngưỡng những bức ảnh tâm linh dược chụp từ cựu chiến binh, nhà ngoại cảm - cô Năm nghĩa; được tận mắt chứng kiến những kỷ vật thiêng liêng và trân trọng này.

Chiến tranh đã đem lại những nỗi đau, mất mát to lớn đối với đất nước, với dân tộc và gia đình các liệt sỹ trên đất nước Việt Nam, nên việc khi chúng tôi được tận mắt nhìn thấy di hài, chiếc bi đông uống nước, đồng hồ đeo tay, chiếc lược ngà...,những lá thơ đã viết nhưng chưa được gửi của các chiến sĩ đã hy sinh, là một điều rất thiêng liêng, trần trọng với lòng thành kính. Có lẽ trên thế giới này, sẽ không một ai yêu hòa bình bằng những người lính đang cầm súng trên chiến trường bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc và sẽ không có ai hiểu được sự tàn khốc của chiến tranh bằng những người lính. Hậu quả do chiến tranh để lại là đất nước bị bom, đạn, chất độc hóa học... tàn phá, kinh tế kiệt quệ, rồi biết bao người mẹ đã mất con, những người vợ mất chồng, những đứa trẻ mất cha, thậm chí có nhiều đứa trẻ sinh ra chưa một lần được nhìn thấy mặt cha mình.

Nguyện vọng luôn luôn nung nấu của cô Năm Nghĩa là trở lại chiến trường đi tìm đồng đội. Hành trình của cô từ lúc bắt đầu cho đến nay đã trên 20 năm cần mẫn, ko ngừng nghỉ. Dù phải gian nan, trèo đèo, lội suối, băng rừng, xuyên núi cô vẫn phải tìm. Tìm được một người, cô lại tìm dến người tiếp theo, cô vẫn miệt mài và chưa hề bỏ cuộc, chỉ đến khi nào cô không thể bước di được nữa thì sẽ có người tiếp bước, giúp sức tìm hết hài cốt các anh trở về.

Hiện nay, cô Năm Nghĩa đang là một trong những người lưu giữ, thờ cúng nhiều di ảnh và di vật liệt sỹ nhất Việt Nam. Ngoài việc đi tìm, cất bốc các hài cốt liệt sỹ, Cô còn có tấm lòng nhân ái, chia sẻ, giúp đỡ nhiều người nghèo khó, bệnh tật. Ở đâu có hoàn cảnh éo le, hỏa hoạn, thiên tai, biết tin là cô sẽ kêu gọi mạnh thường quân đến tận nơi hỗ trợ, giúp đỡ họ khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống.

Buổi lễ dâng hương, tri ân các anh hùng liệt sỹ tại Nhà tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ ở Bà Rịa- Vũng Tàu là một việc làm có ý nghĩa, thể hiện sự ghi nhớ công ơn các anh hùng liệt sỹ của đại gia đình Bách gia Trăm họ với những người đi trước, đã anh dũng hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc. Các doanh nhân của Bách gia Trăm họ và Câu lạc bộ con em tình báo biệt động Sài Gòn nguyện phát huy truyền thống anh hùng bất khuất của ông cha, viết tiếp trang sử hào hùng của dẫn tộc và luôn phát huy truyền thống yêu nước, thương nòi, anh dũng đấu tranh, sẵn sàng ngã xuống để bảo vệ Tổ quốc Việt Nam thân yêu của chúng ta.